Günlük yaşantımızda ilaçlara bağlı birçok belirtiler görülebilir. Alerjik ilaç reaksiyonları basit cilt döküntüsüne neden olabileceği gibi ağır yaşamı tehdit eden anafilaktik ya da sistemik reaksiyonlara da yol açabilir. Alerjik ilaç reaksiyonları tüm ilaç reaksiyonlarının ancak %5-10’unu oluşturur. Hastalar tarafından sıkça dile getirilmesine rağmen gerçek ilaç alerjisi oranları çok düşüktür. Erişkinlerde daha sık görülür. Alerjik reaksiyonlara neden olan ilaçlar:
-Antibiyotikler (penisilin ve sefalosporinler)
-Aspirin ve diğer nonsteroidal antiinflamatuvar ilaçlar (İbuprofen).
-Epilepsi (sara) ilaçları
-Kanser ilaçları
-Monoklonal antikorlar.
Belirti ve Bulgular
İlaçlara karşı alerjik reaksiyonlar geliştiği süreye bağlı olarak iki gruba ayrılabilir. Erken gelişen reaksiyonlarda bulgular; Ürtiker (kurdeşen),yüzde, göz ve ağız çevresinde şişlik, kaşıntı, ciltte kızarıklık ve döküntü, solunum sistemi problemleri (nefes darlığı, öksürük, göğüs sıkışması) görülebilir.
İlaçlara bağlı olarak geç gelişen reaksiyonlarda belirtiler saatler hatta günler sonra ortaya çıkabilir. İlk bulgular ciltte küçük döküntüler şeklinde çıkabilir. Ancak daha sonra Steven’s Johnson sendromu, toksik epidermal nekrolizis ya da organ tutulumu (karaciğer, lenf, kalp vb) ile seyreden ağır sistemik reaksiyonlar (DRESS) görülebilir.
Ancak en önemlisi ise sistemik, yaşamı tehdit eden anafilaksi reaksiyonlarıdır.
İlaç Alerjisinin Tanısı
Ne yazık ki ilaç alerjisini tespit etmeye yönelik kesin ve genel bir test bulunmamaktadır. İlaç alerjinizin olup olmadığını değerlendirebilmek için; Daha önce hangi ilaçlar ile sorun yaşadığınız, belirtilerin neler olduğu, belirtilerin çıkış süresi,şiddeti, nasıl ve ne kadar sürede düzeldiği gibi ayrıntılı bilgiye ihtiyaç duyulmaktadır. Sizin verdiğiniz bilgilere göre alerji ve immünoloji uzmanı tarafından gerekli testlerin yapılması planlanmaktadır. Alerji ve immünoloji uzmanınız tarafından yapılacak testlerin ilaç ile yaşanan istenmeyen olaylardan 4-6 hafta sonra yapılması gerektiğini unutmayalım.
İlaç Alerjisinin Tedavisi
İlaca bağlı alerjik reaksiyon gelişirse ilk yapılacak olan sorumlu ilacı doktorunuza danışarak kesmenizdir. Hafif döküntüler ilaçlar ile tedavi edilebilir. Hayatı tehdit eden alerjik reaksiyon (anafilaksi) ise acil müdahale gerektiren tıbbi bir durumdur. Hiç zaman kaybetmeden acil servise başvurulmalıdır.
İlaç alerjisi olan hastaların alacağı önlemler nelerdir?
Aynı ilacı ya da aynı gruptan ilacı kullanılmammalıdır. İlaç alerjisi şüphesi varsa mutlaka alerji ve immünoloji uzmanı tarafından değerlendirilmeniz ve uygun testlerin yapılması gerekmektedir. Doktorunuzun verdiği listeyi mutlaka yanında bulundur. İlaç alerjiniz kesinleşmiş ise kullanmamanız gereken ilaç/ilaçların listesini doktorunuzdan isteyin ve yanınızda taşıyın. Bu sizin için hayati öneme haizdir.
İlaç alerjileriyle ilgili videoyu izlemek için linke tıklayınız.